Situering vrijwillige overuren
Basiskrediet
De Wet van 5 maart 2017 betreffende werkbaar en wendbaar werk voerde een nieuwe vorm van overuren in, de zogenaamde “vrijwillige overuren”.
Deze overuren moeten niet gemotiveerd worden door een buitengewone vermeerdering van werk of een geval van overmacht, noch moet een specifieke procedure gevolgd worden.
Het presteren van deze overuren geeft recht tot de betaling van overloon. Er moet geen inhaalrust toegekend worden.
Voorafgaand aan het presteren van deze overuren moet een schriftelijk akkoord gesloten worden tussen de werkgever en werknemer voor een periode van 6 maanden waarin de werknemer zich bereid verklaart om deze overuren te presteren.
De eerste 25 gepresteerde vrijwillige overuren tellen niet mee voor de naleving van de interne grens, de overige 75 uren moeten wel in rekening worden gebracht.
Bij algemeen verbindend verklaarde cao kan evenwel bepaald worden dat maximaal 60 overuren geen invloed hebben op de interne grens.
Een jaarlijks quotum van 100 vrijwillige overuren werd vooropgesteld door de wet van 5 maart 2017 betreffende werkbaar en wendbaar werk. Cao nr. 129 trok dit op tot 120 vrijwillige overuren. Een sectorale cao kan dit quotum verder optrekken tot het wettelijke maximum van 360 uur.
Tijdelijke uitbreiding tijdens coronapandemie
Vrijwillige overuren in cruciale sectoren
Werknemers van werkgevers die behoren tot de cruciale sectoren konden onder meer vanaf 1 januari 2021 tot en met 30 juni 2021 120 bijkomende vrijwillige netto-overuren presteren.
De vrijwillige overuren in cruciale sectoren kenmerken zich door:
- netto=bruto;
- geen verplichte toekenning van inhaalrust;
- geen overloontoeslag van 50 of 100% verschuldigd;
- geen patronale RSZ-bijdrage verschuldigd;
- niet mee te tellen voor de interne overurengrens;
- niet in aanmerking te komen voor belastingvermindering overuren (fiscaalvriendelijke behandeling overuren werknemer) en gedeeltelijke vrijstelling doorstorting bedrijfsvoorheffing overuren (fiscaalvriendelijke behandeling overuren werkgever).
Relance-uren
Het IPA 2021-2022 voorzag 120 bijkomende vrijwillige netto-overuren in de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2021 voor alle sectoren. Een analoge regeling wordt voorzien in 2022.
De bijkomende vrijwillige overuren die gepresteerd werden bij werkgevers die actief zijn in de cruciale sectoren in de eerste jaarhelft van 2021 moeten in mindering gebracht worden van dit quotum.
Het aantal (300 tot 360) netto vrijwillige overuren dat in de horeca werden gepresteerd moet verminderd worden met de relance-uren en de vrijwillige overuren ‘corona’ die werden uitbetaald in hetzelfde jaar.
Deze relance-uren moeten niet in rekening gebracht worden voor de naleving van de gemiddelde arbeidsduur en de interne grens. Bovendien geven deze uren geen recht op overloon.
De relance-uren die gepresteerd werden in de periode van 1 juli tot en met 31 december 2021 en in 2022 zijn vrij van RSZ en BV.
Om beroep te kunnen doen op relance-uren moet een voorafgaand schriftelijk akkoord afgesloten worden tussen werkgever en werknemer waarin de uitdrukkelijke wil tot uiting komt om vrijwillige overuren te presteren. Dit akkoord heeft een geldigheidsduur van maximum 6 maanden.
Indien een werknemer die tewerkgesteld wordt bij een werkgever actief in een cruciale sector zijn akkoord gegeven heeft voor het presteren van vrijwillige overuren in de cruciale sectoren, kan dit akkoord vanaf 1 juli 2021 ook verder gelden voor de resterende duur van de periode van 6 maanden.
Bron:
- Wet van 12 december 2021 tot uitvoering van het sociaal akkoord in het kader van de interprofessionele onderhandelingen voor de periode 2021 -2022, BS 31 december 2021.
Dutch